آفتاب پنهان   

برنامه هاي آموزشي(شوتوكيوايكو):

برنامه هاي آموزش ابتدايي به دروس عادي (عمومي)،آموزش اخلاق، و فعاليت‌هاي ويژه تقسيم  مي‌شود .از جمله ديگر برنامه ها ميتوان از زبان ژاپني، تعليمات اجتماعي، رياضيات، علوم، آموزش زندگي ومحيط زيست،موسيقي، هنر و كاردستي، خانه سازي، و بدنسازي  نام برد. برنامه آموزش مدارس ابتدايي زمان كافي براي موسيقي ،هنر و تفريحات جسماني فراهم  مي‌آورد. فعاليت‌هايي ويژه نقش مهمي در برنامه كلي آموزش بازي مي‌كند و شامل فعاليت‌هايي چون كلوب‌ها،فسيتوال‌ها(جشنواره ‌هاي)در سطح مدرسه، يارقابت‌ها،مشاركت‌هاي دانش‌آموزي، وديگر فعاليت‌هاي اجرايي توسط دانش‌آموزان مي‌باشد.

معلمان ميزان قابل توجهي از وقت خود را صرف سازماندهي و حضور در فعاليت‌هايي چون سفر‌هاي كلاس، نسيتوال‌هاي سالانه ورزشي وفرهنگي، و مراسم ورودي و فارغ التحصيل مي‌نمايند.(لوئيس،1995).سال رسمي تحصيلي براي دانش‌آموزان ابتدايي 35 هفته به طول مي‌انجامد هر كلاس 45 دقيقه طول  مي‌كشد و بعداز بيشتر موضوعات درسي 10 دقيقه زنگ تفريح وجود دارد. تعداد زنگ‌هاي كلاس درس در هر سال با بالارفتن سطح كلاس افزايش  مي‌يابد. بعنوان مثال، تعداد زنگ‌هاي كلاس اولي‌ها تا كلاس سومي ‌ها طبق برنامه زمان بندي بترتيب 850 ‚910‚ 980 مي‌باشد، درحاليكه براي كلاس‌هاي بالاتر از كلاس سوم اين برنامه 1015مي‌باشد.روزعادي مدرسه از حدود ساعت 8:30 صبح آغاز  مي‌شود و كلاس‌هاحدود 3:50 بعداز ظهر پايان مي‌يابند.نشست‌هاي خودماني در شروع و خاتمه هر روز برگزارمي‌شوند و بيش از 2 ساعت در هر روزصرف زنگ تفريح،غذا و نظافت كلاس‌هاي درس و راهرو‌ها  مي‌شود.طبق سنت، دانش‌آموزان روز‌هاي شنبه را نيمه وقت به مدرسه رفته‌اند (تا ساعت 12:30)، اما از آغاز بهار 1995 كودكان ژاپني دردومين وچ‌هارمين شنبه هر ماه مدرسه نداشته اند.

برنامه هاي آموزشي

ساعات درسي استاندارد در مدارس ابتدايي ژاپن

موضوعات	پايه هاي تحصيلي
	1	2	3	4	5	6
زبان ژاپني	306	315	280	280	210	210
فعاليت‌هاي زندگي	102	105	105	105	105	105
رياضي	136	175	175	175	175	175
علوم	-	-	105	105	105	105
موزيك و كاردستي و خانه سازي	136	140	140	140	210	210
تربيت بدني	102	105	105	105	105	105
آموزش  اخلاق	34	35	35	35	35	35
فعاليت‌هاي ويژه	34	35	35	70	70	70
جمع	850	910	980	1015	1015	1015

منبع : مركز، سوگو، 1991

برنامه هاي درسي بنا به پايه تحصيلي

تعداد ساعات درسي اختصاص يافته به دروس دورة ابتدايي

پايه ششم	پايه پنجم	پايه چهارم	پايه سوم	پايه دوم	پايه اول	مواد درسي
210	210	280	280	315	306	زبان ژاپني
105	105	105	105	-	-	علوم اجتماعي
175	175	175	175	175	136	حساب
105	105	105	105	-	-	علوم
-	-	-	-	105	102	محيط زيست
70	70	70	70	70	68	موسيقي
70	70	70	70	70	68	نقاشي و كاردستي
70	70	-	-	-	-	خانه داري
105	105	105	105	105	102	ورزش
35	35	35	35	35	34	اخلاق
70	70	70	35	35	34	فعاليتهاي ويژه ٭

فعاليتهاي ويژه عبارتنداز : ساعتهاي مشاوره ، مناسبتهاي خاص ورزشي ، جشنها ، بازديد هاي علمي و فعاليتهاي باشگاهي

استاندارد ‌هاي آموزشي

طبق نظر معلّمان مدرسه ابتدايي ماتسو، بسياري از مدارس ابتدايي در حال طرح ريزي استاندارد‌هاي مدارس خود مطابق با برنامة آموزشي جديد منبوشو مي‌باشند.برنامة جديد آموزشي منبوشو ارزيابي مثبت (هيوكا [1] ) دانش‌آموزان را در عوض ارزيابي منتقدانه (هيوتل [2] ) ايجاب مي‌كند فضاي هيوكا اينست كه شما در جستجوي بخش خوب، مشخص كردن بخش‌هاي مورد شناخت ضروري است عقيده بر اينست كه اين مسئله به دانش‌آموزان مي‌انجامد كه نگرش‌هاي مثبت تري در مورد يادگيري را وسعت مي‌بخشند در گذشته اينگونه بود كه در محاسبه شما دانش‌آموزان را وادار مي‌كرديد تمام انواع محاسبات را انجام دهند، و آنوقت آن‌ها را بر اساس نمرات تقسيم مي‌كرديد زماني بود كه دانش‌آموزان فقط مي‌توانستند نيمي از مسائل را در يك تست مثلاً مسئله‌اي درست حلّ كنند در حال حاضر فرق كرده است با طرز فكر جديد ما هم دانش‌آموزاني را كه دقيقه براي حل مسئله مي‌خواهند مي‌شناسيم و هم آناني را كه دقيقه وقت مي‌خواهند. اين نكتة استاندارد‌هاي جديد ارزيابي است .مدرسه ابتدايي ماتسو استاندارد‌هاي خود را بر اساس برنامة آموزشي منبوشو طرح ريزي كرده  و از مقياس نمره دادن سه نقطه‌اي استفاده مي‌كند استاندارد‌هاي مدارس توسط كميته ‌هاي آموزگاران ايجاد شد هشت كميته وجود داشت، يك كميته براي هر موضوع درسي موجود در برنامة آموزشي اين كميته ‌ها متني به نام گزارش ارزيابي استاندارد بوجود آوردند كه جزئيات سطوح اكتسابي مورد نياز به منظور كسب هر يك از سه نمرة حروفي A ، B و  C را شرح مي‌داد.

ارزيابي تحصيلي

به علّت عدم وجود امتحان ورودي براي مدارس مقدماتي متوسطه، آموزش ابتدايي در ژاپن به جهت امتحان ورودي پايه‌ريزي نمي‌شود. يك ملّم دبستان گفت كه اگر آن‌ها دانش‌آموزان را براي امتحان آماده مي‌ساختند، هدف از آموزش ابتدايي گم مي‌شد مدارس ابتدايي دوستي هيچ كلاس فوق العاده يا تدريس ويژه‌اي براي دانش‌آموزاني فراهم نمي‌آورند كه امتحان ورودي مدارس راهنمايي خصوصي را ميدهند امّا با اين وجود، معلّمان ابتدايي ممكن است به اين دانش‌آموزان توصيه ‌هايي در مورد مطالعة در منزل (كاتي گاكوشو [3] ) ارائه دهند يا آنان را تشويق به اينكار كنند سيا ست يكي از مدارس ابتدايي شهر كيتا اينست كه مشق شب را ممنوع ميداند. امّا معلّمان از كودكان انتظار دارند كه درس آنروز را مرور كرده و درس بعدي را نيز مطالعه كنند معلّمان هم چنين موضوعاتي جهت مطالعة دانش‌آموزان داراي انگيزه پيشنهاد مي‌كنندبا وجوديكه نگراني در مورد آماده سازي دانش‌آموزان ابتدايي در امتحانات وجود ندارد. امّا معلّمان ابتدايي مكرراً از دانش‌آموزان امتحا ناتي بعمل مي‌آورند هدف از اين تست‌ها ارزيا بي دانش‌آموزان و كارآيي دروس است تست‌ها هر تا  هفته يكبار توسط آموزگاران انجام ميشوند و جهت تكميل آن‌ها به دانش‌آموزان حدود دقيقه فرصت داده ميشود دانش‌آموزان در مقايسه با ديگر دانش‌آموزان و بر طبق عملكردشان در اين تست‌ها طبقه بندي نمي‌شوند، امّا به آن‌ها نمره ‌هايي معمولاً در سه مقياس (A ،B، و C) داده ميشود. آموزگاران از اين نمرات براي محاسبة نمرات ترم و براي كارنامه استفاده  مي‌ كنند.ما دريافتيم كه تست‌هاي هوش استا ندارد (تست‌هاي IQ ) نيز در مدارس ژاپن اجرا مي‌شوند. در سطح ابتدايي، به‌عنوان مثال، معلّمان گزارش ميدادند كه به دانش‌آموزان كلاس‌هاي دوّم، چهارم و ششم تست‌هاي هوش گروهي داده  مي‌شود. هدف از اين تست‌هاي هوش، طبق گفتة يك معلّم ابتدايي، تعيين همبستگي و ارتباط نزديك كلاس و نمرات تست‌هاي هوش جهت كمك به تعيين اينست كه آيا دانش‌آموزان با استعداد بالقوة خود عمل  مي‌كنند يا نه. با اين حال، اين معلّم مؤكدّاً تصريح كرد كه او از اين تست‌هاي هوش به هيچ طريق ديگري استفاده نكرده است. اين معلّم ابتدايي اظ‌هار داشت كه نمرات تست‌هاي هوش هرگز به والدين گزارش  نمي‌شوند، چون والدين دانش‌آموزان داراي نمرات بالا امكان دارد كودكان خود را به مطالعه در خانه وادارند و والدين دانش‌آموزان با نمرات پايين امكان دارد ناراحت شوند .

توسعة آموزشي

سيستم آموزش پايه درسطح ابتدايي توسط اصلاح قانون آموزش ابتدايي در سال 1900 برقرار گرديد. در آن هنگام ،‌آموزش پايه 4 ساله بود، اما در سال 1907 تا 6 سال افزايش يافت. انصاف است بگوييم كه بنيانگذار آموزش ابتدايي اجباري موري ارينوري بود ؛ او در سياست آموزشي خود بر تحصيلات دانشگاهي تأكيد داشت. درصد كودكاني كه در مدارس ابتدايي حضور مي‌يافتند، در طول ده سال از 1890 تا 1900 به شدت افزايش پيدا كرد. علت افزايش حضور در مدرسه، صنعتي شدن كشور به شكلي روز افزون در اين دوره و آگاهي مردم از ضرورت آموزش بود. نرخ حضور در مدرسه در سال 1890، 65 درصد پسران و كمتر از 31 درصد دختران بود كه در سال 1910، اين نسبت به ترتيب تا 94 درصد و بيش از 97 درصد افزايش يافت. از آن به بعد،  حضور در مدرسه به حدود 100 درصد رسيد، و در نتيجه بيسوادي از ميان رفت. صنايع كارخانه‌اي در ژاپن رشد سريعي كرد. در نتيجة جنگ جهاني اول و از دهه 10 تا دهه 20 گرايش شديدي به جهاني شدن دموكراسي در زمينة آموزش ابتدايي وجود داشت. تلاش همه جانبه آموزش نوين توسط سازمان‌هاي مختلف و تحت تأثير جنبش‌هاي معاصر در آمريكا و اروپا بشدت ادامه يافت. اگر چه در اين دوره عده‌اي خوا‌هان توسعه آموزش پايه بودند، اما اين اصلاحات آموزشي تا بعد از جنگ جهاني دوم تحقق نيافت .